Atilla
Registrovani član
- Registracija
- 18-12-2015
- Poruke
- 154
- Reakcije
- 23
- Lokacija
- Spol
Spada u srednje velike sove, tijelo je dužine od 40 do 46 cm i raspon krila od 90 do 105 cm. Ova zbijena sova smeđeg ili sivog perja lovi plijen uglavnom noću. Ima krupne crne oči i nema ušne ćube. Šumska sova je stanarica i uglavnom naseljava stare lišćarske i mješovite šume, ali i ljudska naselja i parkove. Ne nalazi se na IUCN crvenoj listi i po kriterijima u posljednjih deset godina one su procijenjene kao „najmanja briga“. Ipak, u našim krajevima je na listi strogo zaštićenih vrsta ptica.
Šumska sova je snažna ptica, mase od 400 do 800 g. Ženke su veće i masivnije od mužjaka kao i kod ostalih vrsta sova. Mužjaci su dužine 40–43,5 cm, sa rasponom krila 90–95 cm i mase 410–550 g, a ženke dužine tijela 43,5–46,0 cm, raspona krila 94–105 cm i mase 410–800 g.
Ova srednje velika sova sa relativno krupnom okruglom glavom, je kestenasto-smeđe boje ili svijetlosmeđe sa sivom nijansom umjesto tamno smeđe, prošarana je tamnim uzdužnim prugama. Jedinke srednjeg uzrasta imaju različite nijanse žuto-smeđe, tamno-žute, braon ili braon boje sa sivim nijansama, pa je ova vrsta na engleskom jeziku poznata kao „Euroazijska žutosmeđa sova“ (Eurasian Tawny Owl).
Gornji dijelovi tijela su tamnije boje, smeđe ili kestenaste, dok su donji dijelovi (grudi i stomak) svjetlije nijanse, prljavo bijele ili kremaste boje. Bogato su isprugani riđim ili tamno braon prugama naročito na grudima, dok je rep kratak. Na glavi nema „uške“ — uzdignuto perje koje podsjeća na uši, odnosno ima upadljiv pernati okvir oko očiju (facijalni disk). Kljun je svijetlo žute boje, a noge su dobro operjale. Poznata je po svom oglašavanju: „huu-hu-hu“, koje se ponavlja u razmaku od svake tri sekunde.
Oči su joj velike, smještene na prednjoj strani glave i imaju dobar noćni vid. Za razliku od većine sova koje imaju žutu ili narandžastu boju očiju, šumska sova ima tamne beonjače. Sluh je izuzetno dobro razvijen. Sovine uši su smještene lijevo i desno od očiju u obliku malih otvora koji su zaštićeni perjem i nisu na istoj visini, jedno je više, a drugo niže u odnosu na oči. Baš ta asimetričnost ušiju daje im trodimenzionalnost zvuka. Sluh im je vrlo osjetljiv tako da svoj plijen mogu locirati i u potpunoj tami.
Dan provodi drijemajući uz stablo ili u nekoj šupljoj grani, po zalasku sunca kreće u lov. Šumska sova leti sa malo zamaha zaobljenim krilima. Kao i većina sova, u letu je tiha zahvaljujući mekim perima. Ova vrsta je neustrašiva što se tiče odbrane gnijezda i mladunčadi, i uljeza napada svojim oštrim kandžama. Tada mogu biti napadnuti psi, mačke i ljudi. Prosječan životni vijek šumskih sova je 5 godina, ali su poznati slučajevi životnog vijeka od 18 godina u divljini, te od 27 godina u zatvoreništvu.
Stanarica je i strogo teritorijalna vrsta. Nakon što mlada ptica jednom zauzme teritoriju, brani je i na njoj ostaje čitav svoj život. Nastanjuje šume, parkove i veće vrtove. Šumskoj sovi glavni vid ishrane čine mišoliki glodari, mada se hrani i sitnim pticama, gmizavcima, vodozemcima i insektima, a umije da ulovi i ribu.
Par koji se vezao, brani svoju teritoriju cijelu godinu i održava je sa neznatnim promjenama iz godine u godinu. Gnijezdi se pretežno u napuštenim dupljama vjeverica, ali zauzima i napuštena gnijezda svraka. Mjesta za gniježđenje su joj, takođe, šuplja debla, kojih nažalost u prirodi ima sve manje zbog eksploatacije šuma. Takođe iz istog razloga, nedostatka prirodnih duplji za gniježđenje, mlade šume su loš dom, pa mnogi parovi šumskih sova u našim krajevima imaju problem sa pronalaženjem odgovarajućih, bezbjednih mjesta za gniježđenje i odmor. Zato se ponekad gnijezde na tlu, gdje mogu biti žrtve divljih svinja, kuna, lisica, pasa, zmija. Povremeno se gnijezde i na tavanima kuća.
Ženka leže jaja od februara, a na sjeveru i kasnije, ali nikad nakon sredine marta što je slučaj u Skandinaviji. U gnijezdu obično ima 2-5 jaja, koja ženka inkubira 28-30 dana. Jaja su bijele boje, dimenzija oko 48 x 39 mm, i težine 39 g od koje je 7% masa ljuske.
Mladunci gnijezdo napuštaju u dobi od 25-30 dana i tada se skrivaju na obližnjim granama, a za let su sposobni 10 dana kasnije. Roditelji brinu o mladuncima dva ili tri mjeseca poslije njihovog izlijeganja. Mladunci se osamostaljuju u dobi od 15-17 sedmica, pa od avgusta do novembra teže da pronađu svoju teritoriju koju će naseliti. Ako ne uspiju da nađu odgovarajuću teritoriju uglavnom ugibaju od gladi. Tokom života ostaju zajedno sa svojim partnerom (monogamni odnos).
Šumska sova je najčešća vrsta koja se može sresti u našim šumama. Neravnomjerno je rasprostranjena od Euroazije, Velike Britanije i Iberijskog poluostrva do Koreje na istoku, a južno do Irana i Himalaja. Podvrsta S. a. mauritanica proširuje opseg rasprostranjenost vrste na sjeverozapad Afrike. Ova vrsta sove stanarice nije prisutna u Irskoj, a samo rijetki primjerci se mogu sresti na Balearskim i Kanarskim ostrvima.
Šumska sova je uglavnom ravničarska (nizijska) ptica u hladnijim dijelovima njenog areala, ali neke vrste imaju staništa na visinama do 550 m u Škotskoj, 1,600 m na Alpama, 2.350 m u Turskoj i do 2.800 m u Burmi. Ova ptica je geografski rasprostranjena na površini od najmanje 10 miliona km² i ima veliku populaciju, koja broji oko 970,000-2.000.000 jedinki samo u Evropi. Trend rasta populacije nije pouzdano određen, ali postoje navodi da se ona povećava.
Šumska sova je tipičan predstavnik roda Strix, koji broji 13 vrsta, dok se u Evropi gnijezde tri vrste iz ovog roda: šumska sova, Laponska sova i Uralska sova. (Wikipedia, Foto: Phil Winter, Ptice.info)
